De komende weken gaan we de zee weer een stukje schoner maken met ons project CleanUpXL *)
Eén van de activiteiten binnen dit project is afval bergen op zee. We bergen afval op wrakken met duikers waarbij we vooral kleine spullen opruimen die daarin blijven hangen. Daarnaast hebben we bergingsschepen waarbij we groot afval uit zee halen. We proberen nog zoveel mogelijk afval van de MSC Zoe te vinden, maar wanneer we andere spullen tegenkomen die niet in zee horen, dan bergen we die ook.
Er ligt nog zoveel
Iets positief wat door de ramp met de MSC Zoe is gebeurd, is dat er 3000 km2 onderwater is gekeken met een sonar om de spullen van de MSC Zoe te lokaliseren. Bij deze ‘onderwater-kijk-actie’ zijn er 6000 objecten, zogenaamde targets, gelokaliseerd. Hiervan zijn er 1400 opgeruimd, omdat die aantoonbaar van het containerschip afkomstig waren. De overige 4600 targets zijn gewoon blijven liggen. Dit zijn objecten die door jarenlange scheepvaart en ander menselijk handelen in zee zijn beland, maar niet in zee horen. Zo vonden we vorig jaar nog een groot deel van een vrachtwagen. Afval in zee is iets dat indruist tegen de waarden waar wij voor staan: een schone rijke zee. Daarom zijn wij vorig jaar begonnen met afval uit zee te bergen om de zee weer een stukje schoner te maken.
Afval zonder eigenaar
Bij het bergen van afval uit zee komt van alles kijken. Wat we vorig jaar hebben geleerd is dat veel afval in zee geen duidelijke eigenaar meer heeft. Dit afval wordt als zwerfvuil bestempeld en is van niemand. Niemand voelt zich dan ook verantwoordelijk om het eruit te halen. Als je het er toch uit wil gaan halen, zoals wij dat doen, krijg je te maken met allerlei verschillende instanties: zoals Rijkswaterstaat, de Kustwacht, de Douane, Rijksdienst voor cultureel erfgoed, de Arbeidsinspectie, de havens. Gelukkig vinden de meeste organisaties ons project erg sympathiek en helpen ons om het uit te voeren. Daarnaast is het een dure aangelegenheid, omdat je voor heel veel zaken moet betalen. Bijvoorbeeld voor het afvoeren van afval en het huren van schepen. Kortom: zoals vaker geldt: voorkomen is beter dan genezen. Naast het bergen van afval uit zee, zetten we ons ook in om afval in zee te voorkomen. Dit doen we onder andere door te lobbyen voor veiligere containerscheepvaart. Dat dit nodig is blijkt wel uit het feit dat de afmetingen van de Ultra Large Container Ships tot op de dag van vandaag steeds groter worden, terwijl bij de ramp met de MSC Zoe al is vastgesteld dat de veiligheidseisen zijn achtergebleven bij de groei van deze schepen.
*) Project CleanUpXL? Wat was dat ook alweer? Naar aanleiding van de ramp met de MSC Zoe hebben de Waddenvereniging, Stichting de Noordzee en de Friese Natuur- en Milieufederatie een project gehonoreerd gekregen door de Nationale Postcode Loterij. We werken onder andere samen met Stichting Duik de Noordzee Schoon, BDS-Harlingen en Friendship Offshore BV. De doelstellingen van het project zijn aanvullend op wat al gebeurd: opruimacties door vissers, vrijwilligers en andere organisaties: 800.000 kilo rommel uit zee bergen, de containervaart veiliger maken en leren van deze containerramp. Niemand heeft deze ramp gewild, de kapitein niet, de reder niet, de ladingeigenaren niet en ook de consument niet. Toch is het gebeurd en zijn de gevolgen tot op de dag van vandaag zichtbaar. We hopen gezamenlijk de zee schoner te maken en de lessen die we kunnen leren van de ramp met de MSC Zoe te borgen voor de toekomst.
